Parenteel Lourens Wenselaer

Generatie I

I   Laurents Wenselaer, zadelmaker, wonende te Aken, is overleden voor 29 apr 1606.
LWN 3338 f. 247, img 125 3.6.1609 “Procuratie dat Laurents Wenselaer voor hem ende als ‘t regt hebbende van Marichien Wenselaer zijn suster volgens ‘t accoord in dato den 29 en aprilis 1606 voor d’helft, in persoon constitueert tot zijn volmacht Laurents Offerman zijnen neeff wonende binnen Aecken, om te vorderen opbringen en ontfangen alle alsulcke goederen ende erffenisse als hem in qlt competerende en aangeerft zijn van wijlen Laurents Wentselaer sadelmaker binnen Aken en Trijntie zijn huisfrou zijn olders, sampt van andere erven ende gerechtigheden. Als mede compareerden Sara en Hillichien Offermans gesusters elx voor een seste pt van een vierde pt  verclarende mede tot haren volmacht gestelt te hebben de voors. Laurents Offerman haren broeder om tot Aken ofte andere plaetsen te eyschen ende ontfangen d’erfenisse die haren van w. Laurents Wentselaer cum uxore haren w. bestevaeder en bestemoeder offe van eemants anders mogen anbeerft zijn, ende dat met vrindtschap soe doenlijk anders met rechtelijken middelen.” 4).
Gezien de genoemde erfporties hadden Laurents en Trijntie kennelijk vier kinderen en het echtpaar Offerman zes. Van twee van de vier kennen we dus de naam met zekerheid, van één waarschijnlijk de naam en van één de achternaam van de huwelijkspartner. Laurents was gehuwd met Trijntie N.. Trijntie is overleden voor 29 apr 1606.

Van Laurents en Trijntie zijn vier kinderen bekend:

  1. Lourens Wenselaer, zie II-A.
  2. Maertie Wenselaer.
    Maertie gaat in ondertrouw op 5 apr 1600 te Gerecht Leeuwarden met Arien Ariens Schoonhoven. Arien, chirurgijn en lakenkoper, wonende te St. Jacobiparochie.
    Arien was eerder gehuwd (1) met Lamb(r?)ken Offersdr..<1>
“Mr Arijen Arijensz Chirurgijn van Schoonhoofven geboortich ende woonachtich opter Bildt aen Sint Jacobs parochie ende Marija Wenselers van Aken worden d’proclamatien hunder echte gegundt”
  1. N. Wenselaer, zie II-B.
  2. (?)Tryntgen Wenselaer, wonende te Amsterdam, is geboren te Aken, naam ook Catharina.
    Zij trouwde (1) met Mathias Gheijs, (2) ondertrouw Amsterdam 21.3.1619 Arnoldus Glaserus, geboren te Ootmarsum 1563, predikant “Martijnse gemeente” (Luthers), overleden 1624, (3) trouwt op 23 aug 1632 te Leiden met Cornelis Coeschot. Cornelis is geboren te Antwerpen en wednr van Maria Ysbrandts Rysscher.
    Op 14.2.1619 koopt Arn. Glaserus samen met Jan Egberts een gedeelte van een pand in de Warmoesstraat te Amsterdam. Naastliggers zijn o.a. de erven van Lambart Lourens (!) hoedemaker.

Generatie II

II-A     Lourens Wenselaer, zoon van Laurents Wenselaer (I) en Trijntie N..
In 1602 al in de boeken van Leeuwarden LWN 3170 213 en 334 (img 214 en 336 ) 8 nov 1602 , 12 juli 1605 in een zaak tegen Egbert Carstes
Bij huwelijk in 1606 weduwnaar geboren te Aken.
LWN 3318 153 9.9.1620 autorisatie Lourens Wenselaer als oom curator over Sara (23e jr) en Hiltie (22e jr) Offermans.
Lourens was gehuwd (1) met Nieske Lous dochter van Lou Ariens en Geertie Pieters.8)
De naam van zijn eerste vrouw kennen we uit de proclamatie van het tweede huwelijk op 4.10.1606:

“Lourens Wenselaer geboortich van Aecken laest ten echte gehadt hebbende Nieske Lous, ende Anna Gijsberts geboortich van Groningen, worden de proclamatiën hunder echte gegundt”

Van Lourens en Nieske zijn twee kinderen bekend:

  1. Willem Lourens Wenselaer.
    Hyp.bk HB 90 img 323 3.9.1616 Lou Ariens, brouwer en Geertie Pieters e.l., St.Jp. als grootouders van Willem Lourens Wenselaar vrijgezel. BIL 091 210v (img 171) 18.06.1613 Melis Melisz, lakenkoper, en Sijtgen Wijgers, echtelieden, wonende op het Bildt in Friesland, bekennen 400 carolus guldens schuldig te zijjn aan Willem Laurens, lakenkoper binnen de stad Amsterdam 6)
  2. Lammert Lous, zie III.  

Lourens trouwt op 19 okt 1606 te Leeuwarden (2) met Anna Gijsberts.
Bij huwelijk van Groningen, datum is 3e procl.

LWN 3338 148 (img 75) 12.1.1618 Jan Pieters en Dieu Jans echtelieden hebben verkocht      aan Laurents Wentzelaer en Anna Gijsberts, geassisteerd met de schrijver Willem Clots,  zekere huizinge staande in Droevendal, hebbende [d’gewaldige steige .. ] ten oosten, Hartman  Annes korfmaker kamer ten westen, belast met cg 3 jaarlijkse grondpacht, de achtergevel is  gezamenlijk met de kamer van de eigenaars van de kamer daarachter gebouwd, voor gg 510   en een rosenobel voor de verkoperse.; LWN 3339 98 (img 50) 9.4.1623 Laurents Wentzelaer  en Anna Gijsbertsdr echtelieden verkopen aan Jan Rode swerdfeger en Grietie Henrixdr  zekere huizinge staande in Droevendal hebbende de [gewaldige] steige lopende nae t choor van Galilester kercke ten oosten en de kamer van Pieter Eefses groninger schipper ten   westen, voor gg 460

II-B     N. Wenselaer, dochter van Laurents Wenselaer (I) en Trijntie N., is overleden voor 3 jun 1619.

N. was gehuwd met N. Offerman.

Van N en N zijn vier kinderen bekend:

  1. Lourens Offerman, wonende te Aken.
  2. Sara Offerman is geboren 1597 of 1598.
  3. Hillechien Offerman is geboren 1598 of 1599.
  4. Isack Offerman, passementwerker, wonende te Leeuwarden en te Workum.
    Op 3.5.1629 leent Isack Offermans, vrijgezel en passementwerker te Leeuwarden, 300 cg van Lourens Wenselaer en Anna Gijsberts e.l. te Leeuwarden, zijn oom en tante (LWN 3759 img 235). Ingeschreven als burger te Workum op 26.2.1641.
    Bij huwelijk beiden van Leeuwarden.
    Isack trouwt op 13 feb 1630 te Leeuwarden met Lampcke Folckmers.

Generatie III

III     Lammert Lous, zoon van Lourens Wenselaer (II-A) en Nieske Lous, lakenkoper, wonende te St. Jacobiparochie, is overleden in apr 1677.
I.t.t. zijn (oudere) broer Willem zijn er geen concrete stukken bekend dat Lammert Lous een kleinzoon moederszijde is van Lou Ariens, lakenkoper (BIL 2 78 14.07.1607 vordering op Rommert Tyercx wegens laken) en brouwer. Broer Willem, Lammert Lous en Lou Ariens zijn allen lakenkoper. Neef Isaac (II-B-4) werkt als passementswerken ook in de textielbranche. Lammert Lous heeft een zoon Arien. Zijn voornaam Lammert kan afkomstig zijn uit de familie van zijn grootmoeder Geertje Pyters; haar zuster Pyetie heeft een zoon Lambert. Alle betrokkenen hebben een relatie met Sint Jacobiparochie. Zoon Jarich Lammerts wordt éénmalig gevonden (1686) met de familienaam Wenselaar. Waarschijnlijk heeft Jarich Lammerts de behoefte gevoeld de slapende familienaam van zijn grootvader Lourens Wenselaar te activeren; de familie van zijn vrouw Marichie Sjoerds gebruikt de familienaam Proost; zijn broer Arien Lammerts, de familienaam Fopma van zijn vrouw. De zonen van Lammert, Jarich en Sjoerd, gebruiken daarna de achternaam frequent. Een andere verklaring voor het gebruik van de familienaam Wenselaar is niet voorhanden en rechtvaardigt de conclusie dat Lammert Lous een kleinzoon is van de probant Laurents Wenselaer 7)

Bnr 5, 62.  1670 St. Jp. nr. 43.

Hyp.bk HB 1630/23.1.1629 Lammert Lous, lakenkoper en Jannichie Jarchs e.l., kopen huis c.a. te St. Jp. op Jan Martens gepachte billanden.

Autorisatie HvFr. 16.5.1659 Lambert Lous ,lakenkoper St.Jp., oudoom, wordt curator over de 3 kinderen van Jarich N. en Ryck Gerryts Ysma, die hertrouwt met Pyter Gerryts.

Hyp.bk HB 22.3.1669/11.11.1657 ds Joh. Stonebrinck St. Jp. is schuldig aan mijn schoonvader en moeder Lammert Lous en Jannichie Jarigs e.l. St. Jp. 475 cg. hem door accoord vanwege het sterfhuis en 11.11.1657 toegewezen zijnde, competerende. HB41/93 z.d. (± april 1677) inventarisatie sterfhuis Lammert Lous.

HB41/254v. 20.5.1679 scheiding en deling. HB41/262 1679 rekening door Jarich Lamberts inz. sterfhuis Lammert Lous. HB44/127 29.3.1689 inventarisatie ten huize van de erfgenamen van Lammert Lous op ZW v. St. Jp. ten verzoeke van Jan Jans man v. Antie Lous in presentie van Willem Bartouts, huisman en Dirck Arien Pyters, brouwer, curatoren kinderen Antie Lammerts bij Sibe Andries.

Procl.bk HB 7.5.1677 Lammert Lous koopt 21 1/4 m. in k. 47 NwBildt met huis en schuur van vrouw v. Nic. v. Loon, belast met 2 jr huur.

Lammert trouwt op 6 nov 1625 te Ried met Jantie Jarichs, dochter van Jarich N. en Pytrick Jacobs.

Van Lammert en Jantie zijn vier kinderen bekend:

1   Jarig Lammerts Wenselaar, boer, wonende te St. Annaparochie en te St. Jacobiparochie, is overleden voor 21 dec 1691.

Bnr 18, 101. 1698 St. Ap.. 5 minderj. kinderen 1/2 nr. 10 k.27 en 1/2 nr. 18 k.19.

GJ2009/233. BP500/4 en 14. Hyp.bk HB 10.5.1688 e.l. St. Jp buurt. Autorisatie HB 16.3.1695 Jan Jansen (Tzietsa) neef wordt curator over 5 kinderen. Protocol Henricus Winia/36 31.1.1683 de Enterije van ontvanger Jarig Lammerts als naastligger te St. Jp. op het noordend. Autorisatie HB 20.3.1676 te St. Jp. Hyp.bk HB 26.8.1686 komt al voor met naam Wenselaar.

Id. 11.5./10.5.1688 echtelieden. inz. obligatie dd 6.5.1662 ten profijte van broer Arien Lammerts en Sytske Tialles en met cessie op vader Lammert Lous en t.l.v. Neeltie Arien Claes nog in leven en op de nagelaten goederen van Claes Arien Jacobs ad. 2000 cg. Id. 9.5.1737/14.1.1716 de kinderen verkopen 5/6 van een sate lands (Fran.landen) o. St. Jp. aan Dirk Arjens en Aagje Jarigs, die de resterende 1/6 bezitten. HB45/164v. 16.3.1695 inventarisatie sterfhuis Maartie Sioerds wed. Jarig Lammerts, alle kinderen met evt partners worden genoemd, veel onroerend goed HB46/121 15.9.1696 rekening door Jan Jans Tzietsa met Jan Willems curator kinderen, op f. 150 e.v. staat onr. goed gevolgd door scheiding en deling, ieder kind krijgt 4.000 gld (x 7). HB46/259v 14.1.1709 (of 1704) en 23.11.1711 nadere scheiding en deling HB47/21 13.6.1699 rek. d. Jan Jans Tzietsa en Hendrik Willems. HB48/39 26.1.1702 rek. d. H.W. en J.J.T. HB52/101 1.4.1712 id. Hyp.bk 25.6.1684/23.4.1683 Jarig Lammerts ontvanger NwBildt koopt 1/2 kavel 27 NwB met brug gr.14m.11r. van Schelte Jacobs.

HB23 21.12.1691 Marichie Sjoerds wed. Jarig Lammerts St. Jp. voor 1/2 erfgename van oom Claas Corn. vs Heert Jans, dorprechter en ontv. Vrp. Procl.bk 30.3.1674 e.l. kopen k. 17(?) mg. huis en schuur gr. 27 mg. met Pollen o. St. Ap., Jongestall W. en v. Wijng. O.

Jarig trouwt op 21 mrt 1667 met de 19-jarige Marichie Sjoerds, dochter van Sjoerd Daem Jans en Neeltie Cornelis. Marichie is gedoopt op 3 okt 1647 te St. Annaparochie, is overleden voor 16 mrt 1695. Marichie werd hoogstens 47 jaar.

2   Lou Lammerts, boer, wonende te Kie O. Franeker.

Flor. 1700/08/18 de erven 37.415.

Lou was gehuwd met Sytske Watzes Heringa.

Van Dongjum zie Dongj,. Heringa´s/127.

3   Antie Lammerts.

Bij huwelijk Anite Lamberti Leonis.

Antie trouwt op 1 jan 1654 te St. Jacobiparochie met Johannes Henrici Stonebrink. Johannes, predikant, wonende te St. Jacobiparochie.

BAA64/118 1644 Paulus Joh. Stonebrink, schooldienaar Baard.

Johannes was later gehuwd (2) met Jannichie Pyters.<2,3>

4   Arien Lammerts, boer, wonende te St. Jacobiparochie, te Ried en te Stiens, is overleden voor 14 feb 1679 aldaar.

Bnr 62. 1698 St. Jp. de kinderen eigenr 20m.100.r in nr.22  k.47, 1728/38 de erven. MEN77/186 19.4.1679 Jarich Lammerts, St. Jp. als oom curator over kinderen te Stiens. inz. goederen grootouders m/w.LWL105 14.2.1679 inventarisatie sterfhuis Arien Lammerts, Stiens.

LWL103 20.3.1675 scheiding en deling, Arien Lammerts., Stiens hertrouwt Saeckjen Wybrens, Sipcke Tialles te Belcum volle oom en curator kinderen bij Sytske Tialles, de echtelieden woonden op de plaats Wittehuys, obligatie op Jan Pieters, St. Jp, dd 6.5.1663 ad 2500 cg.

LWL105 14.2.1679 inventarisatie sterfhuis Arien Lammerts, Stiens, minderj. kinderen, in presentie van Jacob Wybrens, Dongjum en Sipcke Tialles te Belcum, omen m/z., eigendom van huis en schuur met 19 1/2 mg o. St.Jp., 1/2 sate o. Stiens gebruikt door Pieter Gerbens gr. 75 pm. eigen a.d. wezen v. Sytske Tialles, aanbeërfd van hun bestemoeder, 1/3 v. 7 pm te Oosterbierum afkomstig v. Lammert Lous; obligatie o.a. t.l.v. Jan Pieters op het Bildt ad 2500 cg. dd 6.5.1663 door cessie v. Lammert Lous dd 4.5.1665, Rinske Gerbens op het Bilt dd 2.5.1666 800 cg (ontv. v. Jannigje Christiaans), Jarich Lammerts op het Bildt, schuld a. Sipcke Tialles als curator voorkinderen van Sytske Tialles, mede erfgen. v. Gerls Siercks, inbreng 2e vrouw Saeckien Wybrants 630 cg., scheiding en deling 13.5.1681 Sipcke Tialles in ‘t klooster o. Belcum cur. v. kinderen 1e huw., Jarich Lammerts ook curator, Joucke Watses te Ferwerd curator v. Antie Jelles, voorkind v. Saeckien Wybrants bij Jelle Watses.

LWL aut. 30.5.1674 Arjen Lammerts curator kinderen v. Sytske Tialles, Sipke Tialles genoemd. LWL151 104 e.v. de nazaten v.d. 3 kinderen uit 1e huw. verkopen land en sate gebruikt door Tjerk Piers o. Stiens o.a. aan S.A. Poelstra  1.3.1742.

Arien was gehuwd (1) met Sytske Tialles Fopma, dochter van Tialle Sipkes Fopma en Gerls Siercks Donia.

Bij huwelijk van Ried.

Arien was gehuwd (2) met Saeckien Wybrants.

Weduwe van Jelle Watses Heringa (Heringa´s uit Dongjum/115).

Joop Woudstra publiceerde in 2017 de eerste versie van deze parenteel. Deze tweede herziene versie, gedateerd 12 augustus 2021, is ontstaan uit een samenwerking van Gosse van der Plaats te Dokkum, Jan D. Hoekstra te Lieveren en Joop Woudstra te Leeuwarden.

Noten

1)    Lamb(r?)ken Offersdr.. Lamb(r?)ken is geboren 1533 of 1534, is overleden op 15 mei 1599. Lamb(r?)ken werd hoogstens 65 jaar.  Grafschr HB/27 zerk St. Jp. Vlgs Fr. u.vr.E./6067 Lambcken.

2)    Johannes trouwt in 1659 met Jannichie.

3)    Jannichie Pyters, dochter van Pyter Stevens en Neeltie Harrents.  Wass.bk/135.

4)   Vondst Jan D.Hoekstra.

5)   Huwelijk gevonden door Jan D.Hoekstra.

6)   Akte gevonden door Jan D.Hoekstra.

7)   Conclusie Gosse van der Plaats en Jan D.Hoekstra. In de eerste versie was Lammert Lous ook opgenomen als (vermoedelijke) zoon van Laurens Wenselaer en N. Lous, maar de juiste context in de familie Wenselaer was nog niet bekend.

8)   Gegevens van Lou Ariens en Geertie Pyters:      

1629/30 in k.3S 2x ± 1m., hiervan 1 perceel 1632/3 Nieske Ariens (!), 1635 2m.91r. GJ      1972/83 en 85. Hyp.bk 3.9.1616 (BIL90 img 323) mr. Aene Sipckes NP en Trijntie Sybedr.        e.l. St. Jp. schuldig aan Lou Ariens, brouwer en Geertie Pyters e.l. St. Jp. als         grootouders     van Willem Lourens Wenselaar, vrijgezel, 300 cg.

BIL 90 340v, 545 12.08.1618 Lou Ariens is als oom (moederszijde) curator over de kinderen van Jan Heijns en Pytie Pieters. Kinderen: Gryetie (23), Jannechie (20), Lambert (17), Zoon Pyter is al meerderjarig.

Volgens GJ 1972 zou Lou Ariens de eerste maal getrouwd zijn geweest met Antie Lammerts;
dit is echter niet waarschijnlijk, deze vrouw is niet aangetroffen in de archivalia. Deze      veronderstelling is gebaseerd op het zilverwerk met inscriptie, aangetroffen in de boedel van Louw Arjens Fopma te Menaldum (MEN88 img 134 2.12.1722).. De hierop voorkomende            namen zijn o.a Louw Arjens Wijngaarden, Louw Arjens en Antie Lammerts, alle drie        afzonderlijk. Gezien de “moderne” spelling van Louw Arjens is het aannemelijk dat dit de   overleden persoon betreft. Antie Lammerts was de vrouw van ds Stonebrink wiens naam ook voorkomt op het zilver.